Benedictus XVI: 'ad orientem' richt zich op de hele schepping

Eerbewijs

Hij brengt daarin een eerbewijs aan de oecumenisch patriarch van Constantinopel, Bartholomaios I, bij gelegenheid van de 25e verjaardag van diens verkiezing. Het artikel is opgenomen in een boek dat ter ere van de patriarch is verschenen en een voorwoord heeft van paus Franciscus.

Benedictus prijst Bartholomaios' “liefde voor de schepping en zijn inzet dat zij in grote en kleine zaken overeenkomstig die liefde wordt bejegend”.

Redding van de hele schepping

“Dit is bijvoorbeeld evident in de liturgie, die niet alleen de herinnering en de vervulling betekent van de reddende daden van Jezus Christus. Het is op reis zijn naar de verlossing van de hele schepping. Door de liturgie oostwaarts te richten (ad orientem) zien wij dat christenen, samen met de Heer, verlangen voort te gaan naar de redding van het geheel van de schepping.”

Zonnewonder

“Christus, de gekruisigde en verrezen Heer, is op hetzelfde moment ook de 'zon' die de wereld verlicht”, aldus de paus emeritus.

Opvallend is dat de tekst verschijnt op de 99e verjaardag van het zogeheten zonnewonder dat op 13 oktober 1917 plaatsvond bij de laatste verschijning van Maria in Fatima.

Johannes Paulus II

Benedictus XVI haalt zijn voorganger Johannes Paulus II aan die in zijn brief aan de orientaalse Kerken Orientale lumen schreef: “Het licht van het oosten heeft de universele Kerk verlicht, vanaf het moment waarop een 'rijzende zon' boven ons verscheen: Jezus Christus, onze Heer, die alle christenen aanroepen als de verlosser van de mens en als hoop van de wereld.”

Symbolische betekenis

In de meeste orientaalse Kerken is de oude traditie van het vieren ad orientem behouden gebleven. Dat symboliseert niet alleen de richting waar Jezus gekruisigd en verrezen is, maar ook waar Hij terug zal keren.

Steun voor Sarah

Het artikel geeft indirecte steun aan kardinaal Robert Sarah, die als prefect van de congregatie voor de eredienst meermaals een vurig pleidooi heeft gehouden om weer 'geoost' te vieren.

Vanaf het begin

In zijn boek Geest van de Liturgie schrijft de toenmalige kardinaal Joseph Ratzinger dat “bidden naar het oosten een traditie betreft die teruggaat op het begin. (...) het is een fundamentele uitdrukking van de christelijke synthese van kosmos en geschiedenis, van geworteld zijn in de eenmalige gebeurtenissen van de heilsgeschiedenis terwijl wij uittrekken om de Heer te ontmoeten in zijn wederkomst.”

                   Katholiek Nieuwsblad 13.10.2016